جدیدنازل تاندیش چیست؟ نکات مهم هنگام خرید و استفاده
نازل تاندیش قطعه ای دیرگداز است که به منظور هدایت مذاب از تاندیش به قالب ریخته گری مداوم (Continious Casting Machine) در کف تاندیش قرار می گیرد و نقش مهمی را در کنترل کیفیت، دما و ترکیبات مذاب ایفا می‌کند. انتخاب نوع و جنس این نازل‌ها به دلیل تماس مستقیم با مذاب، سرباره و هوا اهمیت بالایی دارد.
اجزای اصلی نازل تاندیش
به طور کلی یک نازل تانندیش از سه بخش ساخته شده است:
نشیمنگاه نازل (ول بلوک)
جنس و مشخصات ول بلوک به عوامل مختلفی همچون شکل و نوع تاندیش، زمان و شرایط ریخته گری دارد. به طور معمول ول بلوک ها را از جنس آلومینا، آلومینا کربن و شاموت می‌سازند.
3
دقیــقه مطالعه
آلومینا (اکسید آلومینیوم)
اکسید آلومینیوم با فرمول شیمیایی Al2O3 یکی از شناخته شده ترین سرامیک های مهندسی ...
بدنه اصلی نازل
مغزی (اینسرت)
مهم‌ترین خصوصیاتی که یک مغزی تاندیش باید داشته باشد، دانسیته ، خلوص و دقت ابعادی بالا است. این بخش از نازل بیشترین تماس را با مذاب دارد. بنابراین در انتخاب جنس مغزی نازل باید دقت بسیاری به کار برد. مغزی نازل ها عموما از جنس زیرکونیا ساخته می‌شوند تا قابلیت تحمل دما و فشار بالا را داشته باشد.
3
دقیــقه مطالعه
ماسه مجرای پاتیل (معرفی، نکات خرید و مصرف)
ماسه مجرای پاتیل چیست؟ ماسه مجرای پاتیل (ladle nozzle sand) محصولی دیرگداز (نسوز...
طبقه بندی نازل‌های تاندیش
طبقه بندی بر اساس ترکیب شیمیایی
از منظر ترکیب شیمیایی و مواد سازنده، چند نوع متدوال از این نازل ها وجود دارند که به نسبت معروف تر شده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. معمول ترین نازل‌های مورد استفاده از جنس آلومینا-کربن با مغزی یا بدون مغزی زیرکونیایی هستند. گرچه نازل‌های تمام زیرکونیایی نیز موجود هستند، اما کاربرد آن ها گستره نیست. در ادامه به چند مورد از مهم ترین این نازل ها اشاره می‌کنیم:
نازل تاندیش زیرکونیایی
درصد زیرکونیا در این نوع نازل‌ها عموما ۹۵-۶۰ درصد است. معمولا برای ریخته‌گری پیوسته (تا ۱۲ ساعت) مناسب هستند. از مهم ترین خصوصیات این نازل‌ها می توان موارد زیر را برشمرد:
- مقاومت حرارتی مناسب
- مقاومت خوردگی خوب
- میل ترکیبی پایین در دماهای بالا
در نازل های زیرکونیایی هر چقدر خلوص زیرکونیا پایین تر باشد زمان استفاده از نازل نیز کاهش می یابد.
نازل تاندیش آلومینایی
این نازل ها برای ریخته گری پیوسته تا ۴ ساعت به کار می‌روند.
نازل تاندیش آلومینا-کربن-زیرکونیایی
این نازل‌ها برای ریخته‌گری‌های پیوسته (معمولا تا مدت ۴ ساعت) مورد استفاده قرار می‌گیرند. 
طیقه بندی بر اساس شکل هندسی
بر اساس شکل هندسی معمولا نازل تاندیش سه اشکال استکانی ، گلدانی و قندانی تقسیم می‌شوند. هر چند این نام‌ها نیز نام‌هایی ابداعی محسوب می‌شوند که در صنعت جاافتاده‌اند. به طور معمول، به نازل‌های مونتاژی، نازل قندانی نیز می‌گویند زیرا این نازل‌ها نیازی به استفاده از ول بلوک ندارند.
تولید نازل تاندیش
معمولا نازل‌های تاندیش به دو صورت تولید می‌شوند. در روش اول، این نازل‌ها با استفاده از پرس ایزواستاتیک تولید می‌شوند و در روش دوم از جرم‌های ریختنی برای تولید این نازل‌ها استفاده می‌شود. هر دو مورد بسته به نوع کارکرد و نیاز می تواند مناسب باشد
در روش پرس، مغزی یا اینسرت نازل با استفاده از تکنولوژی Co-Pressing در درون ول بلوک یا نشیمنگاه بدون استفاده از هیچگونه ملات و چسب پرس می شود و از این رو دارای مقاومت مکانیکی مطلوب در دماهای بالا است.
در روش پیش ساخته، ول بلوک با استفاده از جرم ریختنی با باند هیدرولیک اطراف مغزی ریخته گری می شود.
نازل تاندیش و ول بلوک می توانند به صورت پرس شده مونتاژ شوند. در صورتی که این دو به صورت مجزا تولید شوند قبل از مصرف نیاز به مونتاژ آن‌ها خواهد بود که برای مونتاژ کردن معمولا از ملات کرومیتی که دارای دیرگدازی بسیار بالایی است استفاده می‌گردد.
عوامل موثر در انتخاب نوع نازل
قطر نازل
قطر نازل معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ میلیمتر است. معمولا در مواردی مثل صنعت فولاد قطر نازل مورد استفاده تا ۱۷ میلیمتر است. اندازه قطر نازل تاندیش تابع عواملی مانند ابعاد شمش، شمشال(بلوت)، تختال(اسلب)، سرعت ریخته گری، ارتفاع ذوب در تاندیش، تغییر شرایط جوی و تغییر دماست.
جنس نازل
جنس نازل تاندیش بر حسب مواردی مثل دمای کارکرد، زمان ریخته‌گری، جنس مذاب و نوع کاربری انتخاب می‌شود و می‌تواند به صورت یکی از موارد گفته شده باشد.
شکل نازل
شکل نازل تاندیش و طراحی آن بر اساس مطابقت با سیستم ریخته‌گری انتخاب می‌شود. معمولا هر کارخانه یا تولید کننده بسته به نوع فرایند خود از نازل منحصر به فردی استفاده می‌کند. گرچه همان‌طور که بیان کردیم، این اسامی در ایران ابداعی هستند و برحسب استاندارد نیست!
نکات مهم
مصرف کنندگان محترم پیش از استفاده از نازل نکات زیر را در نظر داشته باشند:
- قبل از ریختن مذاب درون نازل، نازل با ماسه نسوز پر شود تا توسط سرباره‌ها و ناخالصی‌ها دچار تخریب نشود.
- حتما نازل پیش از شروع عملیات تخلیه‌ی مذاب پیش گرم شود تا دچار شوک حرارتی و تخریب نشود.
منابع
روتشکا ، جرالد . (۱۹۹۶) . ترجمه بهزاد میرهادی . تهران : مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران
دیدگاه کاربران
سلام
ممنون از مطالب مفیدتون