کتاب کریستالوگرافی Crystallography – Dieter

کتاب کریستالوگرافی Crystallography – Dieter

کریستالوگرافی (بلورشناسی) چیست ؟

بلورشناسی یا کریستالوگرافی دانشی است که به قوانین حاکم بر حالت بلورین مواد جامد، آرایش اتمی/مولکولی بلورها، خواص فیزیکی و شیمیایی و ساخت، رشد و شناسایی بلورها می‌پردازد. این علم در اول بدست زمین‌شناسان در شناسایی کانی‌ها توسعه یافت سپس شیمیدانان این علم را برای شناسایی مواد بکار گرفتند.

پس از آن فیزیکدانان با بکار گیری پراش اشعه ایکس به پیشبرد آن کمک کردند. در بیشتر کشورها به ویژه در آلمان، بلورشناسی بخشی از کانی‌شناسی است ولی در کشورهایی مانند انگلستان و ایالات متحده غالبآ به صورت بخشی از فیزیک یا شیمی تدریس می‌شود. اکثر کشورها یک کمیتهٔ ملی بلورشناسی دارند که نمایندهٔ اتحادیهٔ بین‌المللی بلورشناسی است. این اتحادیه گاهنامهٔ آکتا کریستالوگرافیکا (یادداشت‌های بلورشناختی) و جدول‌های بین‌المللی بلورشناسی را منتشر می‌کند.

کریستالوگرافی علم کریستال هاست که بررسی به وجو د آمدن، رشد و مطالعه ی شکل خارجی، ساختمان داخلی و خواص فیریکی کریستال ها را شامل می شود. آشنایی و مطالعه ساختمان کریستالی فلزات بسیاری از واکنش های مکانیکی و فیزیکی را شامل می شود و دانستن آن برای افرادی که خواص فلزات و آلیاژها را مطالعه می کنند ضروری است.

در مباحث کریستالوگرافی به همگن بودن ساختار توجه شده است، ولی لزوما بلورها در جهات مختلف کریستالی، رفتار مشابهی را نشان نمی دهند. علت این تفاوت، به نحوه قرارگیری اتم ها، صفحات تشکیل دهنده بلورها، میزان تراکم اتمی و پیوندهای اتمی و یونی وابسته است. فاصله اتم ها در ساختار به نیروهای بین اتمی، دما، فشار و نیروهای مکانیکی وابسته است.

هر جسمی از اجتماع اتم های خنثی و یا از یون هایی که دارای بار الکتریکی مثبت و منفی، یا از مولکول ها تشکیل شده است. در بلونگاری بلور مجموعه ای از اتم ها است که نظم تکرارشونده ای در سه بعد دارند. عامل نگهدارنده اتم ها در کنار یکدیگر و در فاصله ای مشخص، برآیندی از نیروهای جاذبه و دافعه است. اتم ها و یون ها در فلزات و آلیاژها با نظم مشخصی آرایش یافته اند، بنابراین فلزات نیز نوعی بلور هستند.

کتاب کریستالوگرافی

کریستالوگرافی به دلیل ماهیت بین رشته ای ، برای طیف گسترده ای از رشته های علمی از جمله فیزیک ، شیمی ، زیست شناسی مولکولی ، علم مواد و کانی شناسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با این حال ، اطلاعات در حال حاضر بین کتابهای سنتی فیزیک ، شیمی و مواد تقسیم شده است. این کتاب ادبیات قبلی را به عنوان یک منبع جامع و عملی جمع آوری کرده و درک کاملی از اطلاعات موجود در پرونده های داده کریستالوگرافی و کاربرد روش های پراش پرتو X را ارائه می دهد. این کتاب برای دانشجویان سال آخر و دکترا نوشته شده است.