آلومینیوم 6082؛ مستحکم ترین آلیاژ سری 6000

در میان آلیاژهای کارپذیر آلومینیوم، سری 6000 با ویژگی هایی مثل استحکام متوسط، ماشین کاری مناسب و مقاومت خوردگی بالا شناخته می شوند. این آلیاژها منیزیوم و سیلیسیوم را به عنوان عناصر اصلی آلیاژی در ترکیب خود مشاهده می کنند. به همین دلیل با تشکیل رسوبات Mg₂Si در ساختار، به استحکام بخشی آلیاژ از طریق عملیات پیرسختی کمک می کنند. (جهت آشنایی با پیرسختی آلومینیوم، پست عملیات حرارتی آلومینیوم را مطالعه کنید).

6082 یکی از آلیاژهای این دسته است. این آلیاژ درصد سیلیسیوم و منیزیوم بالایی دارد. افزایش درصد سیلیسیوم در آلیاژهای سری 6000، باعث ریزتر شدن اندازه رسوبات Mg₂Si و رسوب سیلیسیوم می شود که به پیرسختی آلیاژ و افزایش استحکام آن کمک زیادی می کند. همین عامل سبب شده تا بتوانیم 6082 را در بین آلیاژهای سری 6000 مستحکم ترین آلیاژ خطاب کنیم. در جدول زیر می توانید ترکیب شیمیایی این آلیاژ را ملاحظه کنید.

در استانداردهای مختلف، آلیاژ آلومینیوم 6082 با نام های AlSi1MgMn، 3.2315، H30 و A96082 نیز نام گذاری می شود. این آلیاژ، یک آلیاژ سازه ای با مقاومت خوردگی بالا محسوب می شود. به همین دلیل از آن در اتمسفرهای مختلف و سازه هایی که معمولا تحت تنش های شدیدی قرار می گیرند، استفاده می شود. این آلیاژ به دلیل داشتن استحکام بالاتر نسبت به آلیاژ 6061، در بسیاری از موارد جایگزین این آلیاژ شده است. استحکام بالاتر این آلیاژ به دلیل وجود مقدار زیادی منگنز در ترکیب آن است که ساختار و دانه بندی آلیاژ را کنترل می کند.

آلیاژ 6082 شکل پذیری متوسطی دارد که این موضوع به دلیل بالا بودن مقادیر عناصر آلیاژی سیلیسیوم و منیزیوم آن است. معمولا سطوح شکل داده شده، صافی سطح مناسبی همانند سایر آلیاژهای سری 6000 ندارند. در صورت نیاز به شکل دهی، معمولا از عملیات نورد یا اکستروژن استفاده می شود. آهنگری (فورج) نیز یکی دیگر از روش های شکل دهی این آلیاژ است، اما این روش به اندازه دو روش قبلی متداول نیست. به همین دلیل معمولا محصولاتی که از این آلیاژ تولید می شوند، به صورت مقاطع چهارگوش، قوطی های مستطیلی، کانال، صفحه، ورق و لوله هستند.

عملیات حرارتی آلیاژ آلومینیوم 6082

در هنگام نام گذاری آلیاژ 6082، گاهی علائمی در کنار نام آلیاژ مشاهده می شوند. این علامت ها بیانگر نوع خاصی از عملیات حرارتی هستند که بر روی آلیاژ انجام گرفته است. معنی این نشانه ها عبارتند از:

• O: آلیاژ کارشده، آنیل شده است.
• T4 : عملیات حرارتی انحلال صورت گرفته و آلیاژ به صورت طبیعی پیر شده است.
• T6 : عملیات حرارتی انحلال صورت گرفته و آلیاژ به صورت مصنوعی پیر شده است.
• T651 : عملیات حرارتی انحلال + تنش زدایی + پیرسازی مصنوعی انجام گرفته است.

در هنگام عملیات حرارتی T6 و T651، آلیاژ 6082 قابلیت ماشین کاری مناسبی خواهد داشت.

جوش پذیری آلیاژ 6082

آلومینیوم 6082 جوش پذیری خوبی دارد، ولی استحکام آلیاژ در ناحیه جوش پایین می آید. زمانی که این آلیاژ به آلیاژی دیگر از جنس خودش جوش داده می شود، توصیه می شود که از سیم جوش از آلیاژ 4043 استفاده شود. زمان جوشکاری آلیاژ 6082 به 7005، باید از آلیاژ پرکننده 5356 استفاده شود.

کاربرد های آلیاژ 6082

آلیاژ آلومینیوم 6082 به دلیل استحکام و مقاومت خوردگی بالایی که در آلیاژهای هم خانواده خودش دارد، در کاربردهایی استفاده می شود که نیاز به ساخت سازه هایی با استحکام بالا داشته باشیم. کاربردهای تنش بالا مانند خرپاها، پل ها، جرثقیل ها، وسایل حمل و نقل و ظروف بزرگ نگه داری مواد غذایی و مایعات، از کاربردهای این آلیاژ هستند.