آلیاژهای حافظه دار Shape Memory Alloys

آلیاژهای حافظه دار Shape Memory Alloys

معرفی

توانایی به یاد آوردن شکل قبلی، حتی پس از تغییر فرم شدید را حافظه داری می نامند. ﻣــﺴﺒﺐ اﻳﺠــﺎد ﺣﺎﻓﻈــﻪ داری، ﺗﺒــﺪﻳﻞ ﻓــﺎز آﺳــﻨﺘﻴﺖ ﺑــﻪ ﻣﺎرﺗﻨﺰﻳــﺖ اﺳــﺖ ﻛــﻪ از ﻃﺮﻳــﻖ دو ﻗﻠــﻮ ﺷــﺪن ﺻــﻔﺤﺎت ﻛﺮﻳــﺴﺘﺎلی اﺗﻔــﺎق می اﻓﺘــﺪ اﻳــﻦ ﺗﺤــﻮل ﺑــﺎ ﺳــﺮﻋﺖ صوت اﻧﺠــﺎم ﺷــﺪه، از ﻧﻈــﺮ ﻛﺮﻳــﺴﺘﺎﻟﻮ ﮔﺮافی ﺑﺮﮔــﺸﺖ ﭘــﺬﻳﺮ ﺑــﻮده و ازﻧﻈــﺮ ﺗﺮﻣﻮدﻳﻨــﺎمیکی درﺟــﻪ یک اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺧﻮاصی ﻧﻈﻴـﺮ آﻧﺘـﺎلپی، ﻣﻘﺎوﻣـﺖ اﻟﻜﺘﺮیکی و ﻣـﺪول ﻳﺎﻧـﮓ طی اﻳـﻦ ﺗﺤـﻮل ﺗﻐﻴﻴﺮ می ﻛﻨﺪ.

با توجه به کاربرد روزافزون آلیاژ های حافظه دار در جهان ، این ارائه جهت آشنایی هرچه بیشتر با این آلیاژ های مهم وتاثیر گذار در صنعت ارائه میشود . از مهم ترین آلیاژ های حافظه دار نیتینول است که خواص زیر را داراست :

• نیتینول شکل اصلی خود را به خاطر می آورد.
• تا دمای ۵۰۰ درجه سانتیگراد می تواند به شکل اصلی خود برگردد.
• می تواند ۸ تا ۱۰ بار بیشتر از فولاد فنری شکل پیچانده شود، بدون آنکه تغییر شکل همیشگی داشته باشد.
• پیچ خوردگی پیدا نمی کند.
• به آسانی مارپیچ می شود.

در سال ۱۹۶۱ اثر حافظه داری شکل در آلیاژ نیکل- تیتانیوم با درصد۵۰ %( توسط بوهلر و در آزمایشگاه نیروی دریایی – اتمی مساوی ) ۵۰ (Naval Ordinance Laboratory) کشف و تحت نام نیتینول (NiTinol) مشهور شد. دو حرف اول نیتینول در ارتباط با نیکل، دو حرف بعدی مربوط به عنصر تیتانیوم و سه حرف آخر در رابطه با آزمایشگاه ناول اوردانس می باشد.

ترکیبات آلیاژهای حافظه دار:

پدیده حافظه داری در مورد آلیاژ های زیر نیز دیده می شود :
Ni-Ti ، Cu-Zn ،Cu-Zn-Al ، Cu-Zn-Ga ،Cu-Zn-Sn ، Cu-Zn-Si ،Cu-Al-Ni ،Cu-Au-Zn ،
Cu-Sn ،Au-Cd ،Ni-Al ،Fe-Pt

جوشکاری آلیاژهای حافظه دار، اصولا متفاوت از جوشکاری آلیاژهای مهندسی متداول همانند فولاد و آلیاژهای تیتانیوم و آلومینیوم است. در اتصال دهی آلیاژهای حافظه دار سازگاری ترکیب شیمیایی ، ریزساختار و دماهای استحاله بسیار مهم است. که این موارد علاوه بر سازگاری خواص مکانیکی و مقاومت به خوردگی در نواحی مختلف است.

برای دیدن فیلم های آلیاژهای حافظه دار اینجا را کلیک کنید.

در این پست فایل های آموزشی درباره ی آلیاژهای حافظه دار  برای دانلود در اختیار شما کاربران گرامی قرار داده شده است.